How to wilhelmus
Het Wilhelmus heeft, zoals je in de documentaire hebt gehoord, lang niet altijd zo geklonken zoals het nu wordt gezongen. Na het zien van de documentaire weet je dat de tekst van het Wilhelmus over heel veel onderwerpen gaat, zoals religie, oorlog en leiderschap. Ontdek hier hoe het Wilhelmus zoals het nu wordt gezongen is ontstaan. Genoeg inspiratie opgedaan? Maak dan je eigen Wilhelmus met de jambox!
-
1568
O la folle enterprise
De eerste versie die er bestaat van wat later het Wilhelmus is geworden, is een spotliedje uit de zestiende eeuw: O la folle enterprise du prince de Condé. De prins van Condé wilde de Franse stad Chartres innemen met zijn leger, maar dit mislukte hopeloos. Kort daarna zou een katholieke soldaat dit liedje hebben geschreven; wat een dwaze onderneming van de prins van Condé.
Deze versie wordt uitgevoerd door Camerata Trajectina: Sjabbe van Silfhout (zang), Erik Beijer (basgamba), Saskia Coolen (basgamba) en Louis Peter Grijp (luit).
-
1574
Wilhelmus van Nassouwe
In 1574 werd de eerste Nederlandse tekst op het inmiddels populaire Franse liedje geschreven. De schrijver wilde Willem van Oranje als de held van de Opstand tegen de Spaanse koning eren en schreef het lied vanuit Willems perspectief: Wilhelmus van Nassouwe ben ik van Duitsen bloed. Er was van dit lied trouwens geen standaardversie: iedereen zong zijn eigen tekst. Hét Wilhelmus bestond nog niet.
Deze versie wordt uitgevoerd door Camerata Trajectina: Paul Rans (zang), Erik Beijer (basgamba) en Louis Peter Grijp (luit).
-
1626
Wilhelmus van Nassouwe
Adriaen Valerius stelde in 1626 een bundel samen van geuzenliederen, waar het Wilhelmus er een van was. In deze bundel staat het Wilhelmus met een nieuwe melodie, die iets afwijkt van het oorspronkelijke Franse lied. Deze melodie zingen we vandaag de dag nog.
Deze versie wordt uitgevoerd door ANBI Stichting The Musick’s Monument Vocal Ensemble: John van Halteren en Anneleen Bijnen (zang) en Hans Meijer (begeleiding).
-
1814
de Prinsenmars
In 1814 werd een melodie van het Wilhelmus opgeschreven die weer wat veranderd was, dit keer in een vrolijke mars. De melodie was er al wat eerder; in de 18e eeuw kwam de beroemde componist Wolfgang Amadeus Mozart naar Nederland, die variaties schreef op die melodie.
Deze versie wordt uitgevoerd door Camerata Trajectina: Nico van der Meel (zang) en Kees Schul (piano).
-
1877
het Wilhelmus volgens Kremser
Als je het Wilhelmus tegenwoordig hoort, hoor je vaak een langzame, plechtige versie. Deze versie komt bij de Oostenrijkse componist Eduard Kremser vandaan, die koordirigent was en het stuk zo schreef dat het makkelijk door veel mensen tegelijk gezongen zou kunnen worden: het ritme werd regelmatiger en trager. In 1932 werd deze versie ingesteld als ons volkslied.